Behandeling

Selectieve oestrogeenreceptormodulatoren, afgekort SERM, bootsen de werking van oestrogeen na. Op botweefsel hebben ze dus hetzelfde effect als oestrogeen. Oestrogeen zorgt zowel bij mannen als bij vrouwen voor een stabiele en stevige botstructuur. Dit type van geneesmiddel heeft een gunstig effect op cholesterol en bloedvetten. Zijn werkzaamheid is bewezen tegen wervelbreuken maar niet tegen heupbreuken.

Voor de behandeling van osteoporose werd ook een biosynthetisch parathyroïd hormoon of bijschildklierhormoon ontwikkeld. Het hormoon kan gebruikt worden in de behandeling van osteoporose bij vrouwen met ernstige postmenopauzale osteoporose (minimum twee wervelinzakkingen). Het kan ook voorgeschreven worden aan mannen met een verhoogd risico op botbreuken, en aan vrouwen en mannen met ernstige osteoporose door langdurig cortisonegebruik. Het middel stimuleert de botopbouw.

Calcitonine remt de botafbraak en regelt mee de calciumwaarden in het bloed. Diens rol bij osteoporose is beperkt omdat bewijzen ontbreken. Calcitonine wordt wegens zijn pijnstillend effect soms enkele weken toegediend na een pijnlijke wervelinzakking. Bij gebrek aan bewijs van effect op fracturen is het niet langdurig aangewezen.

Antistoffen worden door het afweersysteem aangemaakt. Ze identificeren indringers, zoals bacteriën of virussen, en vallen ze aan. Monoklonale antistoffen zijn antilichaampjes die in een laboratorium worden nagemaakt. Zij kunnen als geneesmiddel worden aangewend.

Laboratoria hebben uit menselijke cellen een monoklonaal antilichaam gemaakt om de botafbraak te verminderen. Het is aangewezen voor de behandeling van osteoporose bij postmenopauzale vrouwen, bij vrouwen met een hoog breukrisico en bij mannen behandeld voor prostaatkanker. Het wordt slechts om de zes maanden via een onderhuidse injectie toegediend.

Bisfosfonaten remmen de botafbraak. De geneesmiddelen hebben een vrij krachtige werking. Ze kunnen zowel aan mannen als aan vrouwen worden voorgeschreven. Een aantal van deze middelen is geregistreerd voor behandeling van osteoporose. Studies hebben hun effect bewezen bij wervelbreuken, niet-wervelbreuken en/of bij heupbreuken.

Tal van studies hebben het effect van bisfosfonaten voor de preventie en de behandeling van osteoporose onderzocht, hoofdzakelijk bij vrouwen na de menopauze. De winst, in termen van een kleiner fractuurrisico, is het grootst bij vrouwen met een hoog fractuurrisico. Het effect treedt waarschijnlijk al op binnen het eerste jaar. De optimale behandelingsduur is nog onduidelijk. Algemeen geldt toch vijf jaar.

Strontiumranelaat is tot nu toe het enige geneesmiddel dat tegelijkertijd de botafbraak remt en de aanmaak van nieuw bot stimuleert. Het brengt als het ware de botombouw terug in evenwicht. Studies hebben aangetoond dat strontiumranelaat werkzaam is tegen wervelbreuken, niet-wervelbreuken en heupbreuken. Zijn doeltreffendheid is bewezen vanaf het eerste jaar tot na 10 jaar behandeling. Interessant is dat de werkzaamheid van strontiumranelaat onafhankelijk is van risicofaktoren zoals leeftijd, familiale historiek, eerdere breuken,…De behandeling kan gegeven worden vanaf osteopenie tot en met ernstige osteoporose. Het is tevens de enige behandeling die ook doeltreffend is op wervel –en niet-wervelbreuken bij vrouwen boven de 80 jaar.