PDS is een veel voorkomende aandoening. Toch is de exacte oorzaak nog niet gekend…

Dat klopt. Vermoedelijk spelen verschillende factoren een rol. Zo lijken bij mensen met PDS de darmen extra gevoelig  te zijn en abnormaal te bewegen. Soms ontstaat of verergert de aandoening na een ernstige darminfectie of tijdens een periode van stress, spanningen en emoties. Ook onze voedingsgewoonten kunnen er voor iets tussen zitten. Bepaalde voedingsmiddelen, zoals onoplosbare vezels (rogge, tarwe…) of lactose, zijn moeilijk te verteren en kunnen de overgevoeligheid van de ingewanden verergeren.

PDS is niet levensbedreigend, maar wel knap lastig…

Inderdaad. Als je vaak en meestal dringend naar het toilet moet, kan dat een invloed uitoefenen op je sociaal leven en professionele activiteiten. Bovendien is het niet altijd makkelijk om problemen als diarree of constipatie ter sprake te brengen bij familie of vrienden. Bijgevolg sluiten sommige mensen zich af, omdat ze hun problemen verborgen willen houden. Dat is echter geen oplossing. Als de problemen je dagelijks leven verstoren, raadpleeg je best een arts.

Bij wie kan de patiënt terecht?

Door het stellen van vragen en het lichamelijk onderzoek kan de huisarts meestal al goed inschatten of je klachten bij PDS horen. Daarbij controleert hij ook of er tekenen zijn die mogelijk op een ernstige oorzaak wijzen. Een voorbeeld van zo’n ‘alarmsymptoom’ is bloedverlies bij de ontlasting, in korte tijd ongewild veel afvallen… In dat geval zal hij je meestal doorverwijzen naar een maag-darmspecialist. Zijn voordeel is dat hij in een multidisciplinaire omgeving samenwerkt met andere specialisten (internist, diëtist, psycholoog) aan de behandeling van eenzelfde patiënt. Op die manier kan de aandoening vanuit verschillende invalshoeken onderzocht en aangepakt worden.

Wat kan je doen tegen PDS?

PDS kan vooralsnog niet verholpen worden met één geneesmiddel of therapie. De beste resultaten worden geboekt met een combinatie van multidisciplinaire maatregelen. Mogelijke behandelingen zijn de toediening van spasmolytica, pepermuntolie, het aanpassen van de voedingsgewoonten, stressbeheersing enzovoort. Aangezien het verloop van de klachten en de ernst ervan per persoon kunnen verschillen, is een aanpak op maat aangeraden, net als een persoonlijke follow-up.

Een chronische ziekte

Toen ik 35 was, sloeg mijn darmtransit op hol. Ik kreeg last van maagkrampen, misselijkheid en diarree. Mijn arts dacht eerst aan een maag-darmontsteking. Omdat de symptomen aanhielden, deed hij een aantal onderzoeken. Uit de coloscopie bleek dat mijn colon perfect gezond was. Hij heeft toen de diagnose prikkelbaredarmsyndroom gesteld. Omdat dat een chronische ziekte is, was ik eerst ongerust. Maar toen ik vernam dat het PDS geen risicofactor was voor een ernstiger ziekte, was ik opgelucht.

Opstoten zonder regelmaat

De eerste aanval heeft een paar weken geduurd en is daarna vanzelf opgehouden. Zulke periodes treden onregelmatig op. Het kan drie dagen duren, meerdere weken. Ik weet nooit wat ik moet verwachten. Met antispasmodica kan ik de pijn verzachten en met antidiarrhoica houd ik de diarree binnen de perken.

Stress en angstgevoelens

Toen ik nog studeerde, werd bij mij de diagnose PDS gesteld. Dat was in de zomer, een paar dagen voor de examens. Ik kreeg hevige buikpijn die gepaard ging met diarree. Dat heeft meerdere dagen geduurd. Dat ik nogal nerveus van aard ben, heeft het ontstaan van de ziekte misschien bevorderd. Ik heb trouwens gemerkt dat ik vaak aanvallen krijg als ik me een tijdje angstig heb gevoeld, ook al zijn de aanvallen onregelmatig en heb ik afwisselend diarree en constipatie. Het probleem is dat ik als marketingverantwoordelijke van een financiële instelling vaak onder druk sta.

Noodsituaties vermijden

Ik neem regelmatig antispasmodica tegen de pijn. Ik gebruik ook voortdurend antidiarrhoica, om te voorkomen dat ik in een noodsituatie beland die ik niet meer in de hand heb. Laxeermiddelen neem ik alleen als ik ze nodig heb. Sinds een paar maanden volg ik ook psychotherapie: alleen al door te praten met een specialist raak ik mijn stress voor een deel kwijt. Ik heb trouwens de indruk dat ik niet meer zo vaak aanvallen heb.

Welk dieet moeten we volgen als een prikkelbare darm hevige diarree veroorzaakt?

Als u een periode heeft met frequente diarree, is het eerste advies een licht verteerbare voeding te volgen met niet teveel vetten of volle graanproducten en rauwkost te vermijden. Die bevatten immers veel onoplosbare vezels die meestal de darm prikkelen en gisting veroorzaken met toename van gassen en opzetting. Men moet ook voorzichtig zijn met zuivelproducten, want die kunnen de transit eveneens doen toenemen. Yoghurt en kazen met een harde korst worden het meest aanbevolen.

Zijn die voedingsmiddelen die diarree veroorzaken dan aan te raden voor mensen met constipatie?

Dat zou men kunnen denken... maar toch is dat niet het geval. Onoplosbare vezels (vers quizz fibres) en sommige zuivelproducten veroorzaken gassen en opzetting, die veel voorkomen bij een prikkelbare darm! Het is beter om voldoende te drinken (minstens 1,5 l water per dag) en oplosbare vezels te eten. Daarvan heeft u 30 tot 40 g per dag nodig en dat kan door gekookte groenten, zacht fruit of peulvruchten (snijboontjes, kikkererwten, linzen, enzovoort) te eten.

Zijn er adviezen die gelden voor alle verschijnselen bij een opstoot van prikkelbare darm?

Ja, dit zijn er enkele:

• Vermijd alcohol want die heeft een prikkelende werking op de reeds ontstoken darmen en ook gashoudende dranken die doen opzetten.
• Als uw buik opgezet is, gebruik dan probiotica als voedingssupplement of als verrijkte yoghurt.
• Zorg voor een evenwichtige voeding eerder dan al te strikte restricties. Mensen met een syndroom van prikkelbare darm brengen hun gezondheid al te vaak in gevaar door alles te vermijden wat maar enigszins met vezels te maken heeft. Dat heeft geen zin en is niet aan te raden!