Diagnose

Een eenvoudig, maar doeltreffend instrument

Een anoscoop is een instrument bestaande uit een doorzichtige buis en een hulpstuk (mandrijn). Dat laatste dient om het apparaat in het rectum (de endeldarm) te brengen zonder de patiënt te verwonden. Dat deel wordt vervolgens teruggetrokken, zodat de arts met een lamp heel het slijmvlies van het anale kanaal kan zien. Zo worden de aambeien duidelijk opgespoord: hun hoge of lage positie, hun ontwikkelingsstadium, al dan niet aanwezigheid van ontsteking enz.

Dat onderzoek gebeurt zonder anesthesie noch specifieke voorbereiding.

Onderzoek van de anus: een hachelijk moment

Veel mensen zijn bang voor een proctologisch onderzoek. Het kan psychologisch moeilijk zijn om het te ondergaan. Soms is het onaangenaam of lastig, maar meestal verloopt het snel en pijnloos. Alleen specifieke complicaties, zoals een anale fissuur (klein letsel van het slijmvlies), kunnen het onderzoek echt lastig maken. Als het onderzoek een fissuur bevestigt, zal de arts een anoscopie vermijden.

Een vervelend moment, maar het levert de arts kostbare informatie op over uw gezondheid.

Visueel onderzoek om een prolaps op te sporen


Het visuele onderzoek bestaat uit het observeren van de anus en de plooien errond, ook wel de anale rand genoemd. Daarbij kan de arts een prolaps die niet meer verdwijnt, evenals hemorroïdale tromboses ontdekken. Hij kan ook aan de patiënt vragen om te persen. Zo kan de arts een hemorroïdale aandoening in een minder gevorderd stadium vaststellen.

Een ander uitwendig teken van een hemorroïdale aandoening is een marisca (mariske). Dat zijn huidplooien die zich soms vormen als restant van een grote prolaps. 
De patiënt neemt een houding aan die het mogelijk maakt om de anus te onderzoeken, gewoonlijk de zogenaamde ‘genupectorale houding’: op ellebogen en knieën, de borstkas gesteund op de onderzoekstafel. Die houding is niet pijnlijk, maar kan ongemakkelijk zijn. Als dat idee u belet om een arts te raadplegen, aarzel dan niet om er met uw arts over te praten. Het onderzoek is ook mogelijk, terwijl u op uw linkerzijde ligt, met de knieën opgetrokken tegen de borstkas.


Het rectaal toucher: onvoldoende, maar noodzakelijk


Zoals de naam aangeeft, bestaat het rectaal toucher uit een onderzoek van het anale kanaal en het rectum (de endeldarm) met de vingers. De arts brengt een gehandschoende vinger met een glijmiddel in de anus.

Dat voelen volstaat niet om de toestand van de aambeien te kennen, omdat die niet kunnen worden betast. Maar er kan wel worden nagegaan of de symptomen niet te verklaren zijn door een ander probleem: abces, tumor enz.

Met het rectaal toucher kunnen ook bepaalde complicaties van aambeien worden opgespoord, zoals een vernauwing van het anale kanaal of een anale fissuur (kloof of oppervlakkig letsel van het kanaal).

Tot slot kan de arts met het rectaal toucher de spierspanning (tonus) van de anus meten.