Symptomen

Opzwellende aders


Een hemorroïdale aandoening wordt gekenmerkt door een zwelling van de rectumaders (aders van de endeldarm), die uitstulpen binnen het anale kanaal. Dat kanaal is een heel kleine zone, met een diameter van nauwelijks drie centimeter. Als de interne rectumaders blijven zwellen, zullen ze snel plaatsgebrek hebben. Zo kan een prolaps ontstaan, dat wil zeggen: een uitstulping van de aambeien door de anus. Hoe lang de prolaps blijft bestaan, hangt af van de graad van de hemorroïdale aandoening.

Hinderlijke symptomen


Een prolaps van de aders van de anus is niet pijnlijk, hoewel ze gepaard gaat met alle onaangename symptomen van een hemorroïdale aandoening. Ze voelt wel heel onprettig aan en veroorzaakt last bij de lichaamsverzorging (om zich af te vegen na een toiletbezoek, bijvoorbeeld). Bovendien voelen veel patiënten zich slecht bij de prolaps als die chronisch wordt: dan wordt hij zichtbaar voor anderen. Het is niet langer denkbaar om een string te dragen en soms wordt zitten onaangenaam. Sommigen vinden dat hun seksleven verstoord wordt. Voor velen is het nog steeds een taboe om over aambeien te praten.

Opfrissing anatomie


Om de pijn bij aambeien te begrijpen, moet u weten dat zich vlak voor de anus een grens bevindt tussen het slijmvlies van de darmen en de huid van de anus. Die grens wordt de ‘linea pectinea’ genoemd. Boven die lijn, aan de kant van de darmen, ligt een zone die weinig zenuwen bevat en dus niet erg gevoelig is voor pijn. Maar daaronder bevindt zich de anus waar wel veel zenuwen inzitten. Hinder in dat gebied zal dus veel pijn veroorzaken.

Wisselende pijn en hinder

Inwendige aambeien bevinden zich boven de linea pectinea. Het kan dus gebeuren dat een hemorroïdale aandoening geen pijn doet, maar alleen hinderlijk is of een zwaar gevoel veroorzaakt. Maar soms veroorzaakt de zwelling van de aders spanning en ‘trekt’ ze aan de linea pectinea, wat wel pijnlijk is. Meestal hebben mensen met een hemorroïdale aandoening pijn bij de ontlasting, omdat de aambeien bewegen bij de doorgang van de stoelgang en het persen.

Bloedingen: waakzaamheid geboden

Bij een hemorroïdale aandoening zijn de bloedvaten die de aambeien vormen, misvormd. Ze worden slecht ondersteund en bevinden zich ‘in de weg’ van de uitwerpselen, wanneer iemand naar het toilet gaat. Het zal dus niet verwonderen dat bloedingen zeer frequent voorkomen. Nadat de persoon zich heeft afgeveegd, merkt die bloed op het toiletpapier. Ook zijn er mogelijk helderrode bloedspatten zichtbaar in het toilet.

Maar bloedverlies bij de ontlasting kan ook wijzen op darmkanker. Als u bloed terugvindt, is het dus belangrijk om een arts te raadplegen. Als het vals alarm is, worden in ieder geval uw aambeien beter gecontroleerd.

Hemorroïdale crisis geeft pijn en zwaartegevoel


De term ‘hemorroïdale crisis’ betekent dat de symptomen van een hemorroïdale aandoening verergeren. Die crisis valt op door hevige pijn en een zwaartegevoel bij een toiletbezoek. De symptomen zijn heel onaangenaam, maar duren normaal niet langer dan enkele dagen.

Hemorroïdale crisis kan verschillende oorzaken hebben


Een hemorroïdale crisis is moeilijk te voorzien en gaat gewoonlijk gepaard met een tijdelijke irritatie van het anale kanaal. Meestal ligt de oorzaak bij:

• Ernstige diarree waardoor het anale kanaal meer belast wordt, omdat er vaker ontlasting passeert.
• Maar ook uitgesproken constipatie, omdat ook persen een hemorroïdale aandoening in de hand werkt.
• Een overvloedige maaltijd, vooral met alcohol en/of gekruide gerechten, die immers een irriterend en vaatverwijdend effect hebben.
• Een zware fysieke inspanning (zware gewichten dragen, enkele uren fietsen of paardrijden)

Einde van de crisis is nog geen genezing


Doorgaans gaat een hemorroïdale crisis binnen enkele dagen over. Maar daarom bent u nog niet genezen. Een hemorroïdale aandoening is per definitie chronisch en evolutief. Zelfs zonder symptomen is de aandoening nog niet verdwenen. In geval van een hemorroïdale crisis moet u dus een arts raadplegen, ook als ‘het overgaat’.

Een verstopte ader

Bij een hemorroïdale aandoening stroomt het bloed minder goed in het getroffen gebied en heeft het de neiging om te stagneren. Dat bevordert de vorming van klonters die een hemorroïdale ader kunnen blokkeren. Gevolg: plotse, hevige pijn en een blauwe en gezwollen zone vlakbij de anus. In dat geval is er sprake van een trombose.

Net als een hemorroïdale crisis kan een trombose binnen enkele dagen vanzelf verdwijnen. Maar ze doet zo veel pijn dat de patiënten zich doorgaans snel laten behandelen, soms zelfs op de spoedgevallendienst. Dat komt omdat de trombose meestal de uitwendige aambeien ter hoogte van de anus treft, en dus een gebied met veel zenuwen.

Mogelijke oplossingen bij trombose

Tromboses zijn gemakkelijk te opereren. Het volstaat om een kleine incisie of snede te maken in de verstopte ader, en de klonter te verwijderen. Dat verlicht de symptomen onmiddellijk. Als de pijn niet te erg is, kan een medische behandeling (op basis van venotropica, ontstekingsremmers en pijnstillers) volstaan. Zo hoeft de ader niet te worden geopend.