Symptomen

De klacht is bepalend

Bij coronair lijden is de klacht bepalend voor het spoedeisende karakter. Stabiele angina pectoris (zie **Woordenlijst**) heeft geen spoedeisend karakter. Onderstaande vormen van instabiele angina pectoris alsook het myocardinfarct (hartinfarct) zijn dat wel en vereisen onmiddellijke zorg. Het is dus belangrijk een onderscheid te maken tussen de symptomen van stabiele angina pectoris en die van een acuut coronair syndroom:

Instabiele angor en infarct behoren beide tot het acuut coronair syndroom, en komen doorgaans in dezelfde vorm voor. Hospitalisatie is in beide gevallen nodig.

”Time is muscle”

Bij een myocardinfarct (hartinfarct) is de factor tijd van cruciaal belang. Zo zei de Amerikaanse cardioloog Eugene Braunwald 35 jaar geleden “time is muscle”. Hij bedoelde daarmee dat een myocardinfarct een proces is dat evolueert en dat de gevolgen ervan grotendeels afhangen van de grootte van het infarct. Kortom, hoe sneller de bloedstroom hersteld wordt, hoe meer de hartspier gespaard zal blijven. In de medische literatuur geldt als ‘gouden uur’ voor het starten van reperfusietherapie maximaal 120 minuten. Ideaal is starten met de therapie maximaal 1 uur na het begin van de symptomen. Er is dus geen tijd om te twijfelen, om de dokter te bellen … De patiënt moet dringend naar het ziekenhuis worden gebracht.

Een drukkende pijn op de borst

Acuut coronair syndroom (ACS) kan uiteenlopende klachten en symptomen veroorzaken. De meest voorkomende klacht is een acuut ontstaande, drukkende of beklemmende pijn, midden achter het borstbeen die ontstaat in rust, vaak in de ochtenduren. Sommige mensen spreken eerder over benauwdheid (dyspneu) dan over echte pijn. Deze pijn of dit gevoel noemt men angor.

De pijn kan uitstralen naar de arm (vaak links, maar rechts kan ook), nek, kaak, rug of bovenbuik.

Stille ischemie

In drie kwart van de gevallen leidt een storing in de kransslagaders niet tot pijn. In dergelijk geval spreken we van stille ischemie. Deze situatie komt zelden voor bij mensen die nog nooit eerder problemen hebben gehad met de kransslagaders. Deze vorm komt frequent voor bij personen die reeds een hartaanval of stabiele angor hebben gehad, en nog iets vaker bij mensen die eerder instabiele angor hadden.

Andere symptomen

Vaak, maar niet altijd kan de patiënt zweten, misselijk zijn of braken. Een gevoel van zwakte, onrust, of dreigend onheil komt ook voor.

Veel vrouwen vertonen symptomen zoals kortademigheid, vermoeidheid en spijsverteringsproblemen (oprispingen). Vrouwen ervaren ook vaker rugpijn dan pijn achter het borstbeen. Bovendien maken ze in dat geval eerder gewag van een tintelend, brandend gevoel dan van pijn.

Bepaalde factoren verhogen het risico op acuut coronair syndroom (ACS):

• Hart- en vaatziekten bij eerstegraadsfamilieleden voor het 65e jaar
• Roken
• Diabetes mellitus
• Hypertensie
• Verhoogd cholesterolgehalte

Het risico op ACS stijgt met de leeftijd en is groter bij mannen.