Alzheimer: yoga voor mantelzorgers

Heel wat mantelzorgers zetten zich met hart en ziel in voor een naaste met alzheimer … Soms tot ze eronderdoor gaan. De oplossing volgens een Amerikaanse studie: yoga.

Volgens de voorspellingen zou het aantal gevallen van alzheimer de komende decennia exponentieel toenemen. Vandaag hebben wereldwijd 35,6 miljoen mensen deze ziekte. Dat cijfer zou tegen 2050 verdrievoudigen. Deze vorm van dementie wordt dan ook een van de belangrijkste uitdagingen voor de volksgezondheid. Temeer omdat er voor elke persoon met de ziekte van Alzheimer minstens een andere persoon getroffen is: de mantelzorger. Een partner, dochter of broer die de patiënt dag in dag uit helpt, ondersteunt en begeleidt, soms ten koste van zijn eigen gezondheid.

Een op de twee mantelzorgers is depressief

Zorgen voor een naaste met alzheimer kan een voltijdse bezigheid zijn. Heel vaak cijfert de mantelzorger zichzelf weg en offert hij zijn vrije tijd en zijn sociale leven op, omdat de patiënt zijn volle aandacht opeist. Deze toewijding is lovenswaardig, maar kan helaas schadelijke gevolgen hebben als de betrokkene te weinig voor zichzelf zorgt. Bovendien krijgen deze mannen en vrouwen te maken met chronische stress, en met verdriet om de geliefde te zien veranderen. Niet zelden wordt het dan ook te veel: bijna een op de twee mantelzorgers zou een depressie krijgen.

Yoga helpt tegen stress bij mantelzorgers

Hoe kunnen we deze mensen helpen? Er bestaan heel wat manieren om deze sleutelpersonen in de zorg voor de patiënt op adem te laten komen. Denk maar aan dagopvangcentra of de vzw Baluchon Alzheimer. Amerikaanse onderzoekers onderzochten nog een andere methode: yoga. Mantelzorgers met een matige depressie kregen daarbij een programma yogameditatie aangeboden. Elke dag voerden de mantelzorgers op hetzelfde uur een programma van een tiental minuten uit op basis van een oude vorm van zangmeditatie: Kirtan Kriya.

Minder depressiesymptomen

Na acht weken bleken hun depressiesymptomen dankzij yoga te zijn verminderd. Bij 65% onder hen was de depressieve toestand aanzienlijk verbeterd – met meer dan 50% op een evaluatieschaal voor depressie. De onderzoekers stelden bovendien een verbetering vast van hun geestelijke gezondheid en hun cognitieve functies (geheugen, taal, aandacht, oriëntatie…). Dat deze methode goedkoop en gebruiksvriendelijk is, en slechts enkele minuten per dag tijd vraagt, maakt de resultaten des te interessanter.

Verklaring van de onderzoekers? Kirtan Kriya omvat niet alleen zang, maar ook herhaalde handbewegingen (mudra’s) en mentale visualisaties. Deze handelingen samen uitvoeren zou een soort mentale turnoefening vormen die een extra genezende werking heeft, naast het antistresseffect van de meditatie.

Bronnen: Lavretsky H, Epel ES, Siddarth P, Nazarian N, Cyr NS, Khalsa DS, Lin J, Blackburn E, Irwin MR. A pilot study of yogic meditation for family dementia caregivers with depressive symptoms: effects on mental health, cognition, and telomerase activity. International Journal of Geriatric Psychiatry. 2012 Mar 11.

Deel en print dit artikel