Preventie

Werking van de vaccins

Baarmoederhalskanker wordt door bepaalde papillomavirusstammen veroorzaakt. Daarom kan de kanker gedeeltelijk vermeden worden door een vaccin. Twee belangrijke vaccins worden voor het ogenblik gebruikt: Gardasil en Cervarix.

• Cervarix is een vaccin dat op twee papillomavirussen inwerkt: het HPV 16 en het HPV 18, maar ook op verwante types. Zij vertegenwoordigen 80% van de gevallen van baarmoederhalskanker.
• Gardasil is een vaccin dat beschermt tegen de stammen 16, 18, 6 en 11. Het HPV 6 en het HPV 11 zijn verantwoordelijk voor 90% van de genitale wratten (niet kwaadaardig).

Geen enkele van deze vaccins beschermen dus voor 100% tegen baarmoederhalskanker, maar ze verlagen het risico aanzienlijk.

Op welke leeftijd vaccineren?

Voor optimale doeltreffendheid is het aangeraden voor de eerste seksuele contacten tegen HPV gevaccineerd te worden, dit wil zeggen bij het begin van de adolescentie. Voor jonge meisjes is het aan te bevelen zich te laten vaccineren rond de leeftijd van 12 jaar. Bovendien reageert het immuunsysteem van kinderen en adolescenten doeltreffender op vaccins dan dat van volwassenen: de bescherming is meestal beter en van langere duur. Tot op de leeftijd van 25 jaar kunnen jonge vrouwen zich eveneens laten vaccineren. De bescherming zal echter kleiner zijn omdat zij reeds hun eerste seksuele contacten hebben gehad.

In België is de vaccinatie tegen HPV opgenomen in de schoolgeneeskunde. Ze wordt dus aan alle jonge meisjes voorgesteld bij het begin van het secundair onderwijs. Deze vaccinatie is gratis, maar niet verplicht.

Vaccinatie in de praktijk

Voor de vaccinatie tegen HPV zijn drie intramusculaire injecties nodig:

• Voor het vaccin Cervarix geldt het schema 0-1-6 maand
• Voor het vaccin Gardasil geldt het schema 0-2-6 maand

De duur van de bescherming door deze vaccins werd tot nu toe gecontroleerd over periodes van zeven tot negen jaar. Er zijn echter nog geen gegevens beschikbaar over hun doeltreffendheid op lange termijn. Studies zullen in de toekomst moeten uitwijzen of één of meerdere herhalingen nodig zijn.

Moet baarmoederhalskanker dan nog opgespoord worden?

Vaccinatie beschermt enkel tegen de belangrijkste papillomavirusstammen, het HPV 16 en het HPV 18, verantwoordelijk voor 70 à 80% van de baarmoederhalskankers. Zelfs als ze gevaccineerd is, kan een vrouw een HPV oplopen die kankerverwekkend is. Het is dus noodzakelijk om regelmatig een uitstrijkje te laten uitvoeren, vooral vanaf de leeftijd van 25 jaar en dit minstens elke drie jaar.