Begrijpen

Chronisch obstructieve longziekte (COPD) is een longaandoening die wordt gekenmerkt door een obstructie van de luchtwegen. De oorsprong van COPD is een chronische ontsteking van de luchtpijptakken en de longen. Die ontsteking leidt geleidelijk aan tot een verhoogde productie van het slijm dat normaal het luchtwegslijmvlies bedekt. Bovendien wordt de excretie van dat slijm die normaal door de trilharen van de luchtwegen gebeurt, verstoord. Op lange termijn veroorzaakt dat een verschrompeling van de luchtwegen, een vernietiging van het longweefsel en uiteindelijk een beperking van het longdebiet (kortademigheid). Net als astma kan COPD dus worden gedefinieerd als een obstructieve en inflammatoire longziekte. Het grote verschil met astma is dat de obstructie bij COPD grotendeels onomkeerbaar is.

Ademen gebeurt in twee stappen: inademen en uitademen. Bij het inademen dringt de zuurstofrijke lucht de longen binnen. Hij komt binnen via de luchtpijp en gaat dan door de luchtpijptakken, die zich vertakken in bronchiolen. De bronchiolen zelf vertakken zich in longblaasjes. Dat zijn een soort zakjes waar de zuurstof aan de bloedvaten wordt afgegeven. Bij het uitademen ontdoen diezelfde longblaasjes zich van lucht met koolstofdioxide die ze uit de bloedvaten hebben opgenomen. De longen omringen de luchtpijptakken en werken als blaasbalg om deze gasuitwisseling mogelijk te maken.

Emfyseem is kenmerkend voor COPD. Daarbij zijn de longblaasjes vernietigd, waardoor de long haar elasticiteit verliest. Praktisch gezien is de long een elastische structuur die zich rond de luchtpijptakken gedraagt zoals de spanners van een tent. De vernietiging van de longblaasjes leidt dus tot een vernauwing van de luchtpijptakken. De longblaasjes zijn kleine zakjes die normaal gezien de uitwisseling van gassen garanderen (opname van zuurstof in het bloed bij inademing, afgifte van koolzuurgas in de uitgeademde lucht). Bij COPD zijn die longblaasjes deels vernietigd, wat leidt tot een slechte zuurstofvoorziening van het bloed en een vernauwing van de luchtpijptakken door het verlies van elasticiteit. Bovendien moeten de ademhalingsspieren een extra inspanning leveren om de gasuitwisseling te verzekeren, wat kortademigheid veroorzaakt (dyspneu).