Spinocellulair carcinoom en kanker van het hoofd en de hals

Wat is een spinocellulair carcinoom?

Hoofd- en halskanker is meestal van het type spinocellulair carcinoom, wat betekent dat hij ontstaat uit cellen van het stratum spinosum (ook stekelcellaag genoemd), een type van huidweefsel dat onder meer voorkomt in de opperhuid en in het slijmvlies van het hoofd en de hals. De meeste gevallen van hoofd- en halskanker (ongeveer 90%) zijn spinocellulaire carcinomen.

De overige 10% omvat meerdere zeldzame vormen van hoofd- en halskanker, zoals sarcomen¹, die ontstaan in het steunweefsel (bot, kraakbeen) of muco-epidermoïdcarcinomen en adenocystomen, die zich ontwikkelen in het klierweefsel (bijvoorbeeld in de speekselklieren)².

Wat zijn de risicofactoren voor spinocellulair carcinoom?

De drie belangrijkste oorzaken van spinocellulair carcinoom van de slijmvliezen van het hoofd en de hals zijn het gebruik van tabak en alcohol en het humane papillomavirus (HPV).

• Tabak- en alcoholgebruik

Het regelmatige gebruik van alcohol en tabak (met inbegrip van pruimtabak) zijn de twee belangrijkste risicofactoren voor hoofd- en halskanker en vooral voor kanker van de mondholte, de orofarynx, de hypofarynx en het strottenhoofd. Minstens 75% van alle hoofd- en halskankers wordt veroorzaakt door langdurig gebruik van tabak en alcohol.

Mannen die dagelijks meer dan drie eenheden alcohol gebruiken en vrouwen die er meer dan twee gebruiken, lopen een hoger risico om dit type van kanker te ontwikkelen.

• Het humane papillomavirus

Het humane papillomavirus (HPV) is een van de meest voorkomende seksueel overdraagbare infecties ter wereld. Er bestaan bijna 200 verschillende subtypes, waarvan sommige kankerverwekkend zijn. Een infectie met HPV-16 als gevolg van seksueel orogenitaal contact kan het risico verhogen op kanker van de mond of van de orofarynx (die ook de amandelen of de tongbasis kan aantasten).

• Andere risicofactoren

Andere risicofactoren voor hals- en hoofdkanker zijn:

• een slechte mond- en tandhygiëne³
• blootstelling aan straling
• een infectie met het Epstein-Barrvirus (mononucleose)⁴
• intense blootstelling aan irriterende stoffen: houtstof, nikkel, asbest, formaldehyde enz.