Symptomen

Hoe een plaveiselcelcarcinoom eruitziet, hangt sterk af van de zone waar de tumor zich ontwikkelt en van de grootte van de tumor.

Over het algemeen begint het carcinoom met een kleine roze of rode wratachtige verhoorning die vervelt. Als de korst loskomt, kan er na verloop van tijd een zweer ontstaan met wat­ lichtjes gezwollen randen, en die makkelijk en vaak bloedt. Soms, maar dat komt minder vaak voor, heeft het carcinoom de vorm van een knobbel - een klein, tamelijk hard en rozig bolletje. Als het carcinoom op de lippen ontstaat, ziet het eruit als een witte, schilferende plek die langzaam groter wordt.

Plaveiselcelcarcinomen kunnen soms vanzelf op een gezonde huid ontstaan. Maar meestal ontwikkelen ze zich op een al bestaand, zogenaamd precancereus letsel.

Plaveiselcelcarcinomen van de huid kunnen overal op het lichaam opduiken, maar in de meeste gevallen verschijnen ze op zones die vaak zon hebben gezien:

• gezicht (vooral het voorhoofd, de neus, de lippen en de oren)
• kalende schedel
• hals, nek
• bovenkant van de handen 
• armen en benen

Vaak vertonen deze huidzones al tekenen van beschadiging door de zon, zoals de opperhuid die niet meer elastisch is, gerimpeld is of bruine vlekken vertoont.

Over het algemeen kunnen plaveiselcelcarcinomen zich ontwikkelen op huidzones die al beschadigd zijn door chronische ontstekingen, op littekens van brandwonden of op precancereuze letsels (een voorstadium van kanker). Andere, maar minder voorkomende  risicofactoren zijn:

• bestraling (bijvoorbeeld in het kader van een radiotherapie)
• in zeldzame gevallen: langdurige blootstelling aan bepaalde chemische producten zoals petroleumderivaten of afgeleide verbindingen van arseen (via besmet water in landen buiten de Eurozone enz.)

Plaveiselcelcarcinomen kunnen ook opduiken:

• aan de binnenkant van de mond
• op de tong, het gehemelte of de amandelen (vaak als gevolg van overdadig gebruik van tabak of alcohol)
• op de genitale slijmvliezen (bijvoorbeeld na besmetting met het humaan papillomavirus)

Waar treedt spinocellulair carcinoom van het hoofd en de hals op?

Een spinocellair carcinoom van het hoofd en de hals kan ontstaan in elk slijmvlies van die lichaamszone, namelijk:

• aan de binnenkant van de neusholtes en de sinussen;
• in de mond, op de tong, het verhemelte of de amandelen;
• in de keelholte en het strottenhoofd.

Hoe herkennen we een spinocellulair carcinoom van het hoofd en de hals?

De symptomen van het spinocellulair carcinoom van het hoofd en de hals hangen af van het getroffen orgaan. De eerste symptomen kunnen optreden in de vorm van een verdikking (knobbel), een wond of een zweer van het slijmvlies die niet geneest, rode of witte vlekken in de mond, aanhoudende keel- of oorpijn, slikproblemen, een aanhoudend schorre stem, gezwollen lymfeklieren in de hals of verstopte sinussen en neusbloeding.

Al die symptomen zijn uiteraard niet specifiek voor kanker en kunnen ook worden veroorzaakt door andere ziekten die volledig goedaardig zijn. Het verdient dus stellig aanbeveling om de regel van '1 gedurende 3' toe te passen: als minstens een van deze symptomen gedurende drie weken aanhoudt, raadpleeg dan met spoed uw huisarts, nko-specialist of stomatoloog (tandheelkundig arts).

Hoe kunnen we hoofd- en halskanker voorkomen?

• Ga regelmatig op consultatie bij een nko-specialist, vooral als u ouder bent dan veertig of als u regelmatig veel alcohol of tabak gebruikt.
• Stop met alcohol en tabak te gebruiken of beperk uw gebruik zo veel mogelijk.
• Bescherm u tegen infectie met het humane papillomavirus door elk onbeschermd orogenitaal contact (zonder condoom of beflapje) met een niet-geteste partner te vermijden.