Oorzaken

Leeftijd

Artrose houdt verband met slijtage en komt dan ook geleidelijk aan voor met het vorderen van de leeftijd. De eerste symptomen doen zich voor vanaf 50 jaar en nemen toe met de tijd. Bij de mensen ouder dan 75 jaar lijdt naar schatting 75 tot 90% van hen eraan.

Overgewicht

Overgewicht kan eveneens een invloed hebben op het optreden van artrose, vooral dan van de heupen en knieën. Overgewicht oefent immers een hogere druk uit op deze gewrichten en versnelt de slijtage.

De rol van de menopauze

Terwijl voor de leeftijd van 50 jaar artrose ongeveer even veel bij mannen als bij vrouwen voorkomt, lijkt het erop dat na die leeftijd artrose meer bij vrouwen voorkomt. Dat zou volgens bepaalde onderzoeken te wijten kunnen zijn aan de menopauze. De menopauze gaat immers gepaard met een sterke daling van de oestrogenen en die lijken een beschermend effect te hebben op de functie van de kraakbeencellen.

Herhaalde trauma's

Sommige herhaalde fysieke werkbelastingen of sport op topniveau kunnen eveneens het optreden of doen verergeren van artrose in de hand werken. Herhaalde hevige bewegingen en schokken belasten de gewrichten in sterke mate en doen het kraakbeen vroegtijdig verslijten en dat zorgt voor de beweeglijkheid en bescherming van de beenderen.
We stellen bij ex-voetballers bijvoorbeeld meer frequent artrose van de voet of de heup vast. En artrose kan bij sportprofs al zeer jong beginnen. Oude trauma's (botbreuken enz.) bevorderen ook het ontstaan van artrose.

Houdingsafwijkingen

Slechte houdingen te wijten aan een misvormingen zoals scoliose of aan fysieke arbeid kunnen eveneens een bijkomende risicofactor zijn. Die oefenen immers een slecht aangepaste druk uit op het gewricht waarvan het kraakbeen dan ook sneller verslijt.

Artrose van moeder op dochter

Voor wat betreft artrose van de vingers bij vouwen lijkt er een erfelijke, dus genetische, factor een rol te spelen. Artrose van de vingers lijkt zich inderdaad over te zetten van moeder op dochter. De zuster van een vrouw met artrose van de vingers loopt drie keer meer risico op deze aantasting van de gewrichten.

Soms een onrechtstreeks gevolg

Artrose kan eveneens een onrechtstreeks gevolg zijn van andere genetische of erfelijke ziekten. Zo kunnen dysplasieën, hemofilie en hemochromatose wat men noemt secundaire artrose veroorzaken en die is meestal vrij ernstig. In dat geval kunnen preventiemaatregelen worden genomen om de gewrichten, waarvan men weet dat ze kwetsbaarder zijn, zoveel mogelijk te beschermen. Door de erfelijke aandoening verslijten die gewichten immers vroegtijdig (vooral in geval van dysplasie van de heup, door opstapeling van bloed in de gewrichten bij hemofilie en door overbelasting met ijzer bij hemochromatose).