Evolutie

Een fase met weinig symptomen

Chronische myeloïde leukemie (CML) kent drie evolutiefases. De eerste is de chronische fase waarin de symptomen onopvallend zijn. De behandelingen hebben vooral tot doel om te verhinderen dat de aandoening verergert. Maar ze kunnen ook de vermoeidheid verlichten. Zonder behandeling evolueert chronische myeloïde leukemie na 3 tot 5 jaar naar de acute overgangsfase.

De chronische fase wordt gekenmerkt door proliferatie van rijpe witte bloedcellen van het type granulocyten in het bloed. ‘Rijp’ betekent dat ze hun immuunfunctie vervullen, zelfs al zijn ze te talrijk aanwezig. Ook onrijpe witte bloedcellen zijn in mindere mate aanwezig in het bloed. Normaal gezien zouden die zich alleen in het beenmerg mogen bevinden om hun rijpingsproces voort te zetten.

De acceleratiefase is een overgangsfase waarin de aandoening labiel wordt en moeilijker te controleren. Zonder behandeling duurt die fase enkele maanden.

De acute overgangsfase, ook blastencrisis genaamd, markeert de overgang naar een agressievere vorm van de aandoening. Ze wordt gekenmerkt door de proliferatie van onrijpe cellen in het bloed, vooral myeloblasten die vanaf nu meer dan 30% van de witte bloedcellen uitmaken. Het beenmerg wordt niet gespaard. De kankercellen zijn er nu letterlijk in binnengedrongen en ‘verstikken’ de structuren die bedoeld zijn om de andere bloedlijnen te produceren.

Er treden dan nieuwe symptomen op:

• bloedarmoede (anemie) veroorzaakt door een sterke daling van het aantal rode bloedcellen;
• bloedingen door een tekort aan bloedplaatjes;
• botpijn.

Zonder behandeling is de blastencrisis na 3 tot 6 maanden dodelijk.

In bepaalde gevallen kunnen de onrijpe cellen in de loop van de acute overgangsfase van lymfoïde oorsprong zijn.