Lactose- en glutenintolerantie: welk verband?

Personen met glutenintolerantie hebben vaak ook last van lactose-intolerantie. Wat is het verband tussen beide?

Glutenintolerantie: het immuunsysteem ontregeld

Glutenintolerantie, ook coeliakie genoemd, kan zowel voorkomen bij kinderen als bij volwassenen. Het gaat om een zogenaamde digestieve auto-immuunziekte. Bij coeliakiepatiënten reageert het immuunsysteem tegen de gluteneiwitten die in bepaalde graansoorten zitten (tarwe, rogge, gerst, spelt enz.). Dat leidt onder meer tot vernietiging van de dunnedarmcellen. De aard en de intensiteit van de bijgaande symptomen verschillen van persoon tot persoon: darmproblemen, vermoeidheid, groeivertraging … Er is maar één oplossing voor dit probleem: levenslang een strikt glutenvrij dieet volgen.

Glutenintolerantie: ook vervelende nevengevolgen

Bij glutenintolerantie wordt het darmslijmvlies aangevallen door de immuuncellen. Welnu, de darmwanden scheiden lactase af, een enzym dat zorgt voor de vertering van de lactose in melk en melkproducten. Wanneer diezelfde lactase onvoldoende of helemaal niet meer wordt afgescheiden, ondergaat de residuele lactose een gistingsproces door de micro-organismen in de darmflora. Met de typische symptomen van lactose-intolerantie tot gevolg: gezwollen buik, buikpijn, diarree …

Lactose-intolerantie is omkeerbaar

Ziekten die het darmslijmvlies vernietigen, zoals coeliakie, veroorzaken dus een lactasetekort. In die gevallen spreken we van secundaire hypolactasie, in tegenstelling tot primaire hypolactasie, waarbij er ondanks een normaal darmslijmvlies toch een lactasetekort optreedt.
Bij secundaire hypolactasie zijn de symptomen slechts tijdelijk. Wanneer de glutenintolerantie wordt bedwongen door gluten te vermijden, wordt het darmslijmvlies immers niet langer aangevallen door het immuunsysteem en kan het zich herstellen. Zodra er weer voldoende lactase wordt geproduceerd, verminderen de symptomen van lactose-intolerantie en verdwijnen ze uiteindelijk.

Dit artikel kwam tot stand met medewerking van Fabienne Depoortere, diëtiste en doctor in de biomedische wetenschappen, Digestive Disease Center, For.med, Hogeschool Lucia de Brouckère. Gepubliceerd op 12/06/2015.

Bronnen: Regression of lactose malabsorption in coeliac patients after receiving a gluten-free diet. Ojetti V., Scand J Gastroenterol. 2008;43(2):174-7.

Lactose is een van de bestanddelen van melkproducten, maar zit ook in andere producten. Ook bakkerijwaren, ontbijtgranen, levensmiddelen in poedervorm (puree,...

We zeggen wel spontaan ’geen melk verdragen’ en ’allergisch voor melk’. In feite zorgt niet de melk voor het probleem, maar wel een van de bestanddele...

Lees verder