Stoppen met roken

Psychische afkickverschijnselen

Nicotine heeft reële effecten op de hersenen (het stimuleert ze). Wie stopt met roken kan dan ook bepaalde ‘psychische’ symptomen vertonen:

• Droeve en zelfs depressieve stemming,
• Prikkelbaarheid, frustratie, woede,
• Angst en spanning,
• Concentratieproblemen.

Lichamelijke afkickverschijnselen

• Slaapstoornissen (moeilijk inslapen, ‘s nachts en/of te vroeg wakker worden enz.), met vermoeidheid als gevolg.
• Hoofdpijn en duizeligheid: zodra iemand stopt met roken, stijgt het zuurstofgehalte in het bloed weer naar zijn normale peil. Dat kan een gevoel van duizeligheid geven.
• Hoesten en/of keelpijn.
• Constipatie of diarree.
• Eetbuien, met vooral trek in zoetigheden.
• Stoppen met roken kan ook leiden tot een lagere hartslag, overvloediger zweten enz.

Hoelang houden deze symptomen aan?

Zonder nicotinevervangers of geneesmiddelen en afhankelijk van de graad van de nicotineverslaving duren deze afkickverschijnselen ongeveer drie weken. Vooral de eerste week zijn ze erg hevig. Daarna worden ze minder fel en maximaal twee weken later verdwijnen ze helemaal.

Roken en depressie

Er bestaat een zeker verband tussen depressie en roken, ook al is het moeilijk te zeggen wat nu precies oorzaak en wat gevolg is. Zo is het aantal rokers groter bij mensen met een zware depressie. Ook het percentage van ernstige depressieve stoornissen ligt bij rokers twee keer hoger dan bij niet-rokers.
Stoppen met roken kan depressieve stoornissen ook weer doen opflakkeren. De eerste zes maanden na het stoppen met roken stijgt het risico op een periode van zware depressie.

Zo gauw iemand stopt met roken, verbetert zijn gezondheid. Zijn lichaam reageert al binnen de eerste uren positief:

• Na twintig minuten verlagen zijn bloeddruk en hartslag. De temperatuur van zijn handen en voeten wordt weer normaal.
• Na acht uur is het koolmonoxidegehalte in het bloed weer normaal. De hoeveelheid zuurstof in het bloed stijgt ook geleidelijk aan naar het normale peil.
• Na 24 tot 48 uur verkleint het risico op een hartaanval. Smaak en geur verbeteren.
• Na twee tot drie maanden verbetert de bloedsomloop. Stappen wordt makkelijker en de longfunctie neemt toe met 30%.
• Na negen maanden verminderen het hoesten, de vermoeidheid en de ademnood en worden de verstopte sinussen geleidelijk aan vrijer. De longen worden helderder en zijn beter bestand tegen infecties. Het risico op een kransslagaderaandoening ligt nu 50% lager dan bij iemand die nog rookt.

Stoppen met roken geeft een soms spectaculaire daling van de risico’s op het krijgen of verergeren van alle met roken samenhangende ziektes. Een paar voorbeelden:

• Twee jaar na het stoppen is het risico op een hartinfarct of een CVA gehalveerd.
• Vijf jaar later is het risico op longkanker, mondkanker, keel- en slokdarmkanker nog maar de helft van dat van een zware roker (20 sigaretten per dag).
• Na tien jaar is het aantal sterfgevallen door longkanker gelijk aan dat bij niet-rokers.

Wanneer is iemand van zijn rookverslaving af?

Rokers die gedurende zes maanden tot een jaar gestopt zijn met roken zonder te hervallen, zijn farmacologisch gezien niet meer verslaafd aan nicotine en dus van hun rookgewenning af.
Maar een ex-roker is eigenlijk nooit helemaal uit de gevarenzone en kan dus altijd nog terug naar de sigaret te grijpen.

De slaagkansen van wie stopt met roken

De slaagkansen van rookontwenning verschillen van het ene individu tot het andere. Ze hangen ook af van factoren als motivatie, eventueel gebruik van medicatie en het al dan niet volgen van een rookstopprogramma bij een tabakoloog.
Bij gemotiveerde patiënten ligt het slaagpercentage na één jaar tussen 25 en 35%.