Doelgerichte behandelingen: trastuzumab (Herceptin®)

Uitstekende  resultaten bij HER2-positieve borstkanker

Trastuzumab (Herceptin®) betekende een radicale ommekeer in de behandeling van HER2-positieve borstkanker. Het  HER2-positieve kankersubtype werd in de jaren 1980 beschreven en had door zijn agressieve werking een slechte reputatie. Maar dankzij de ontwikkeling van doelgerichte behandelingen is de prognose snel verbeterd. Na uitstekende resultaten in gevallen met uitzaaiingen heeft Herceptin® ook de overlevingskansen van patiënten met kanker in een vroeg stadium verhoogd. Uit studies waaraan meer dan 13.000 patiënten deelnamen, blijkt dat de toevoeging van Herceptin® aan klassieke chemotherapie het risico op herval met 40% vermindert. In de oncologie kan geen enkele andere monoklonale antistof op dit moment zulke resultaten voorleggen.

Toedieningswijze van trastuzumab

Trastuzumab is een monoklonale antistof die zich specifiek op de HER2-receptor richt. Het wordt via een intraveneus infuus (IV) of subcutaan (SC) toegediend.

De behandeling met trastuzumab via het infuus start met een oplaaddosis die in 90 minuten wordt toegediend. De daaropvolgende doses worden in 30 minuten gegeven.

De subcutane toediening van trastuzumab, met een injectie onder de huid dus, is pas recent ontwikkeld. Deze toedieningswijze is heel comfortabel en snel (2 tot 5 minuten), er is geen oplaaddosis nodig en de methode is even doeltreffend en veilig is als de infuusvorm. Deze vorm wordt nu ook in België gebruikt.

Wanneer trastuzumab nemen en hoelang?

Voor de adjuvante behandeling van HER2-positieve borstkanker wordt trastuzumab om de drie weken toegediend gedurende achttien cycli. Dit biedt de grootste kans op genezing en is het doeltreffendst om herval te vermijden. De winst is ook groter als de doelgerichte behandeling op hetzelfde moment start (concomitante behandeling) als de chemotherapie en niet erna (sequentieel).

In sommige gevallen dient de arts voor de chirurgische ingreep al een combinatie van trastuzumab met chemotherapie toe. Na de operatie krijgt de patiënt dan nog enkel trastuzumab tot de vereiste achttien cycli zijn afgerond.

Als de borstkanker al in een gevorderd stadium is, wordt trastuzumab ook gecombineerd met andere behandelingen op verschillende momenten in het ziekteverloop. In dat geval wordt de behandeling gegeven zolang ze effect heeft en zolang de ziekte niet verergert. Dat vergroot de periode zonder progressie van de kanker en verhoogt de overlevingsduur van de patiënte.

Bijwerkingen van trastuzumab

• Bijwerkingen op het hart

De voornaamste bijwerking is het risico op cardiotoxiciteit (aantasting van de hartfunctie). Voor u met de behandeling start, voert de arts altijd een hartonderzoek uit: een echografie of een hartscintigrafie. Daarna is gedurende de hele behandeling, en zelfs erna, om de drie maanden een evaluatie vereist. Als de arts een verminderde hartfunctie vaststelt, wordt de behandeling onderbroken. Omdat de toxiciteit omkeerbaar is, kunt u opnieuw trastuzumab krijgen als uw hartfunctie hersteld is. Neem in elk geval contact op met uw arts als u minder goed kunt ademen, kortademig bent of als uw voeten opzwellen.

• Koorts en rillingen

Tijdens de toediening van het infuus treden er soms bijwerkingen op zoals koorts en rillingen. Dan wordt het infuus onderbroken en opnieuw gestart als de symptomen verdwenen zijn. Deze bijwerkingen zijn zelden ernstig, maar zware allergische reacties kunnen soms leiden tot de definitieve stopzetting van de behandeling. De meest voorkomende bijwerkingen zijn griepsymptomen met koorts, hoest, hoofdpijn, spierpijn en vermoeidheid. Ze zijn wel niet erg zwaar en beïnvloeden zelden de levenskwaliteit.