Wat is de rol van de doelgerichte behandelingen bij borstkanker?

Gericht op de kankercellen

Bepaalde borstkankers hebben een heel specifiek doelwit dat weinig voorkomt in normale cellen. De behandeling kan zich dus op deze tumorcellen richten zonder al te schadelijke gevolgen voor de normale cellen. We spreken dan van een doelgerichte behandeling. Het oudste en bekendste voorbeeld is de antihormonale behandeling met tamoxifen. In 60% van de gevallen richt dit geneesmiddel zich op de hormoonreceptoren die zich op de borstkankercellen bevinden.

Twee grote klassen doelgerichte behandelingen

Deze behandelingen zijn op een doelwit gericht, bijvoorbeeld een deel van de HER2-receptor. Het doelwit kan ook een eiwit zijn dat zich in de cel zelf bevindt en niet op het oppervlak. Dat is het geval voor de behandeling van chronische myeloïde leukemie. In de jaren 1990 is er heel wat vooruitgang geboekt in de behandeling van deze ziekte en van HER2-positieve borstkanker.

Er zijn twee grote klassen van doelgerichte behandelingen: de monoklonale antilichamen en de tyrosinekinaseremmers.

Monoklonale antilichamen

Witte bloedcellen maken antistoffen aan. Dat zijn eiwitten die het afweersysteem produceert en die het lichaam beschermen tegen aanvallen (infecties, kanker enz.). Wetenschappers hebben zich daarop gebaseerd om in een laboratoriumomgeving antistoffen tegen specifieke doelwitten van bepaalde kankercellen te ontwikkelen. Dat zijn de monoklonale antilichamen. Sinds artsen deze doelwitten kennen, hebben ze hun behandelingsstrategie veranderd. Deze behandelingen zijn enkel doeltreffend bij patiënten met een tumor die het geviseerde doelwit bevat.

Deze doelgerichte behandelingen hebben ook minder en andere bijwerkingen dan behandelingen zoals chemotherapie. Deze antistoffen worden om de twee of drie weken via een infuus toegediend.

Tyrosinekinaseremmers

In bepaalde gevallen, zoals bij de HER2-receptor, bevat een intramembraan deel (dat zich in het celmembraan bevindt) van de doelwitreceptor het enzym ‘proteïnekinase’. Dat enzym speelt ook een rol in de celproliferatie en zet de cellen aan tot ongecontroleerde groei. Geneesmiddelen die dit eiwit als doelwit hebben, noemen we tyrosinekinaseremmers. Het zijn kleinmoleculaire verbindingen die elke dag via de mond worden toegediend.