Verworven anatomische afwijkingen: obstakels tegen zwangerschap

Mechanische oorzaken van onvruchtbaarheid

De oorzaak van onvruchtbaarheid is soms van ‘mechanische’ aard: de eicel en de zaadcellen kunnen elkaar niet ontmoeten of het embryo kan zich niet inplanten als gevolg van een ‘obstakel’ in de baarmoeder of de eileiders.

Obstructie van de eileiders

De belangrijkste oorzaken van verstopping van de eileiders zijn:

• restletsels van een infectie van de eileiders (salpingitis). Een dergelijke infectie wordt meestal veroorzaakt door seksueel overdraagbare kiemen zoals gonokokken en chlamydia, tuberculose (tuberculose kan de geslachtsorganen aantasten) en andere microben
• restletsels van een buitenbaarmoederlijke zwangerschap
• endometriose

Fibromen

Een baarmoederfibroom is een goedaardig gezwel dat een min of meer ronde massa vormt. Een fibroom ontstaat uit de baarmoederspier (myometrium) en het fibreuze weefsel van de baarmoeder. Er is discussie over het effect van baarmoederfibromen op de vruchtbaarheid, maar fibromen zouden in 5-10% van de gevallen gepaard gaan met onvruchtbaarheid en in 1-3% van de gevallen zouden ze de enige oorzaak zijn van de onvruchtbaarheid. Als het fibroom geen overvloedige en langdurige menstruatie (menorragie) veroorzaakt, hangt de beslissing om een fibroom al dan niet te behandelen af van de mogelijke invloed ervan op de vruchtbaarheid, en van de eventuele aanwezigheid van andere factoren die de steriliteit van het koppel zouden kunnen verklaren.

Poliepen

Een poliep is een aanvankelijk goedaardige uitgroei vanuit het baarmoederslijmvlies. Poliepen kunnen zich bevinden in de baarmoederholte of de baarmoederhals. Een poliep is vaak asymptomatisch (geen symptomen), maar kan bloedingen buiten de menstruaties en eventueel onvruchtbaarheid veroorzaken.

Baarmoedersynechieën

Synechieën zijn zones van littekenweefsel in de baarmoederwand waardoor die aan de tegenoverliggende wand vastkleeft. Synechieën zijn meestal te wijten aan een infectie of herhaalde curettages. Synechieën sluiten de baarmoederholte af zodat het embryo er zich niet kan innestelen. Bij ernstige vormen kan de hele baarmoederholte een dergelijk littekenweefsel vertonen.