Gepubliceerd op 08/02/2019 à 12:25
Vandaag is het duidelijk dat er een verband is tussen cardiovasculaire ziekten en LDL-cholesterol, ook wel 'slechte cholesterol' genoemd. Het bewijs: een verlaging van de LDL-cholesterol heeft een gunstig effect op de slagaders. Maar hoe valt dat te verklaren?
"Cholesterol is een vet dat in het bloed circuleert, in de vorm van verschillende deeltjes en vooral LDL-lipoproteïnen", legt prof. Olivier Descamps, endocrinoloog in het Hôpital de Jolimont, uit. "Die LDL-deeltjes kunnen door de binnenwand van de slagaders dringen en daar blijven vastzitten. Uiteindelijk oxideren ze en worden ze lichaamsvreemde stoffen. Het is dan de rol van de macrofagen om die stoffen op te ruimen. Bij een hoge hoeveelheid cholesterol kunnen de macrofagen echter niet alle cholesterol uit de LDL-deeltjes verwerken. Dan hopen de macrofagen de cholesterol op en ten slotte 'sterven' ze. Vervolgens zet de cholesterol zich af op de wand van de slagaders en begint er een chronische ontstekingstoestand. Daarna komen er weer nieuwe macrofagen, samen met lymfocyten. Uiteindelijk ontstaat er een soort van abces in de slagaderwand, 'atheroom' genoemd. De nieuwe LDL-deeltjes die steeds blijven komen, houden het ontstekingsproces in stand. Het atheroom blijft maar groeien, tilt de slagaderwand op en vormt een soort van plaque."
Wat zijn de gevolgen voor de kransslagaders?Na verloop van tijd zijn er twee evoluties mogelijk in de kransslagaders, die het hart van bloed voorzien:
• ofwel wordt de plaque zodanig groot dat ze uiteindelijk de binnendiameter van de slagader verkleint. Dat heet stenose. Het gevolg: bij inspanning kan de bloedstroom in de kransslagaders niet meer voldoende zuurstof leveren aan de hartspieren. Dat fenomeen heet ischemie en veroorzaakt pijn op de borst: angina pectoris.
• ofwel zal de plaque, die fragiel is door de chronische ontsteking, scheuren. Als het bloed in aanraking komt met die scheur, zullen de bloedplaatjes onmiddellijk reageren en een bloedstolsel vormen dat de slagader in slechts een paar seconden helemaal afsluit (arteriële trombose). Het gevolg: necrose van het hartspierweefsel door een gebrek aan zuurstof. Dat is een hartinfarct.
Bewijzen die het schadelijke effect van LDL-cholesterol bevestigenUit talrijke studies blijkt dat er een verband is tussen LDL-cholesterol en hart- en vaatziekten.
"Het eerste overtuigende bewijs werd al in 1912 geleverd, toen de aanwezigheid van LDL-cholesterol in atheroomplaques werd aangetoond", vertelt prof. Descamps. "Vervolgens nam het epidemiologisch bewijs enkel maar toe. Zo hebben mensen die een hartinfarct hebben gehad een hoger LDL-cholesterolgehalte. Of het nu gaat om statines (die de aanmaak van cholesterol verminderen), ezetimibe (die de opname van cholesterol in de darmen remt) of monoklonale antilichamen zoals PCSK9 (die de lever helpen cholesterol te elimineren), alle geneesmiddelen die de LDL-cholesterol verlagen, verminderen het aantal hart- en vaatziekten. En dan zijn er ook nog de genetische factoren: mensen met genetische varianten die de LDL-cholesterol vanaf de geboorte verhogen (familiaire hypercholesterolemie) hebben gedurende hun hele leven meer hart- en vaatziekten. Omgekeerd geldt hetzelfde: varianten die het LDL-gehalte verlagen, zorgen voor minder hartinfarcten en minder angina pectoris."
Voorkomen van hart- en vaatziekten: er bestaan oplossingenHet goede nieuws is dat het fenomeen kan worden omgekeerd. Als de LDL-cholesterol kan worden verlaagd tot onder de 70 mg/dl, dan nemen de atheroomplaques af. Ze verminderen in grootte, omdat ze niet meer gevoed worden door de komst van nieuwe cholesteroldeeltjes. De ontsteking neemt dan af en de plaque vermindert in volume. Als je weet dat het normale gehalte 130 mg/dl bedraagt, dan is het wel zo dat verminderen tot die zeer lage niveaus enkel bedoeld is voor mensen die al hartproblemen hebben gehad. Op die manier geeft men hen een betere overlevingskans.
Deel en print dit artikel
"Cholesterol is een vet dat in het bloed circuleert, in de vorm van verschillende deeltjes en vooral LDL-lipoproteïnen", legt prof. Olivier Descamps, endocrinoloog in het Hôpital d...
Lees verderWaarom plantensterolen?
Plantensterolen blokkeren de opname van cholesterol in de darm naar het bloed gedeeltelijk, waardoor de hoeveelheid cholesterol in het bloed daalt. De pl...
Lees verderSlechte vetten zijn meestal van dierlijke oorsprong, terwijl goede vetten meestal van plantaardige oorsprong zijn. Niet alle plantaardige vetten zijn evenwel goed te noemen: kok...
Lees verderPrimaire preventie van een te hoog cholesterolgehalte (hypercholesterolemie) is ingrijpen vooraleer zich een eerste hart- o...
Lees verderDe effecten van een gezonde voeding op de cholesterolspiegels kunnen worden versterkt door een gezonde leefstijl, met ander...
Lees verderPlantensterolen hebben een structuur die verglijkbaar is met cholesterol. Ze verminderen onder andere de opname van cholesterol in de darm. Ze zoude...
Lees verderVetzuren zijn de elementen waaruit vetten zijn opgebouwd. Verzadigde vetten bestaan uit verzadigde vetzuren; ze zijn hard. Verzadigde vetten va...
Lees verderEen gezonde voeding is een gevarieerde en evenwichtige voeding. Ze bevat alle elementen die nodig zijn, zonder overmaat. Het typische voorbeeld van een gezonde voeding is het med...
Lees verderEen te hoog cholesterolgehalte in het bloed - of hypercholesterolemie - is een risicofactor voor hart- en vaatziekten (hartinfarct, herseninfarct, perifere vaatziekte in de ben...
Lees verderDr. Marcel Twickler, dienst Endocrinologie, Diabetologie en Metabole ziekten, Universitair ziekenhuis Antwerpen
Angst voor het vaccin
Artrose
Chronische bronchitis
Covid-19
Hemofilie
Hoge bloeddruk
Inflammatoire darmziekten (IBD) Inleiding
Longkanker
Lymfomen
Lysosomaal zure lipase deficiëntie
Melanoom
Multipel myeloom
Multiple sclerose
Slapeloosheid
Transplantatie van organen
Wondverzorging