Begrijpen

Water is het hoofdbestanddeel van het menselijk lichaam en is essentieel voor alle vitale functies. Het is dan ook belangrijk dat uitdroging of dehydratatie voorkomen wordt. Het kan namelijk leiden tot vermoeidheid, gebrek aan uithoudingsvermogen en verminderde concentratie. Om het lichaam goed te doen functioneren is het belangrijk om dagelijks voldoende te drinken: water, thee, of gearomatiseerd water.

Andere leeftijd, andere noden

Dagelijks verliest een mens ongeveer 2,5 liter via urine, ademhaling, transpiratie en ontlasting. Om dit verlies te compenseren, kan het lichaam van nature 0,3 liter water produceren; dit wordt endogeen water genoemd. Voeding levert daarentegen gemiddeld 0,7 liter water per dag. Om een goede vochtbalans te handhaven, moet een gezonde volwassene ten minste 1,5 liter water per 24 uur drinken. De waterbehoefte die nodig is om een tekort te voorkomen, varieert naar gelang van een aantal factoren, zoals bijvoorbeeld voeding, klimaat, intensiteit van de lichaamsbeweging, lichaamsgewicht en leeftijd. Terwijl gezonde volwassenen hun waterbalans met enige precisie kunnen reguleren, lopen jonge kinderen en ouderen een groter risico op uitdroging. Oudere mensen kunnen het dorstgevoel verliezen en moeten er daarom bewust aan denken drinken, ook als ze geen dorst hebben. Matige dehydratatie kan gepaard gaan met verminderde cognitieve en fysieke prestaties (hoofdpijn, vermoeidheid, verlies van concentratie en alertheid, ....) en chronische dehydratatie kan leiden tot een aantal ziekten, waaronder nierstenen en urineweginfecties.

Sporten? Drinken!

Sporters moeten werk maken van hydratatie voordat ze beginnen te sporten om uitdroging te voorkomen, en regelmatig blijven hydrateren tijdens en na de inspanning. Een slechte hydratatie kan leiden tot verminderde prestaties, peesontstekingen, ontstekingen en andere gezondheidsproblemen.

Het is ook uitkijken voor warm weer dat leidt tot een stijging van de lichaamstemperatuur die wordt gecompenseerd door hevige transpiratie. In dat geval moet men meer drinken en niet wachten op het dorstgevoel.

Water om afvalstoffen te elimineren

Het is een feit dat diarree, koorts en braken ook kunnen leiden tot overmatig waterverlies. Water is een onmisbare bondgenoot bij de afvoer van gifstoffen en afvalstoffen uit het lichaam, het helpt infecties en aandoeningen van de urinewegen om constipatie te bestrijden en het lichaamsgewicht onder controle te houden. Een tip om constipatie op natuurlijke wijze te bestrijden: maal 1 eetlepel lijnzaad grof, laat het 1 uur weken in 250 ml water en drink het helemaal op.

Water drinken is belangrijk, maar dan nog is het zaak om te weten welk water het beste is. Hoeveel soorten water zijn er en wat zijn de verschillen?

Kraantjeswater

Kraanwater is toegankelijk, zuinig en duurzaam. Het is hygiënisch correct, maar soms te ‘hard’; te rijk aan calcium en magnesium, maar dit mineraalgehalte varieert van streek tot streek. Het gehalte aan nitraten, lood, geneesmiddelen, pesticiden en fluoride wordt gecontroleerd. Maar niet iedereen is dol op leidingwater vanwege de chloorsmaak of -geur, die kan worden weggenomen: omdat chloor vluchtig is, verdwijnen smaak en geur door het water in een karaf te laten luchten en het twee uur in een koelkast te zetten. Het is ook een goed middel om microbiologische besmettingen te vermijden.

Gefilterd kraanwater

Gefilterd kraanwater is een goed compromis dat bepaalde ongewenste stoffen verwijdert en een gunstig effect heeft op de smaak . Om mogelijke microbiologische besmetting te voorkomen, wordt aanbevolen om de karaf met het water in de koelkast te bewaren, het water snel, binnen de 24 uur na het filteren te verbruiken om en de filterpatroon regelmatig te vervangen. Het gehalte aan mineralen en oligo-elementen van mineraalwater kan interessant zijn voor bepaalde personen en op bepaalde leeftijden (senioren, zwangere vrouwen, ....). Sommige daarvan hebben interessante calcium- of magnesiumgehaltes en hun biologische beschikbaarheid is zeer goed. Calcium- en magnesiumhoudende mineraalwaters kunnen helpen om de calcium- en magnesiumopname te verbeteren, net zoals bepaalde voedingsmiddelen. Magnesium zit onder meer in zaden, granen, zeevruchten en vette vissoorten. En calcium is te vinden in voedsel zoals sardines, tofu, melk, spinazie...

Bronwater

Bronwater moet direct aan de bron drinkbaar zijn, zonder behandeling. De samenstelling ervan kan variëren. Een merk bronwater kan namelijk water uit verschillende bronnen bevatten dat niet altijd dezelfde chemische samenstelling heeft.

Natuurlijk mineraal water

Natuurlijk mineraalwater wordt rechtstreeks aan de bron onttrokken, beschermd tegen elk risico van vervuiling. Het heeft een originele zuiverheid. Het ondergaat geen enkele chemische behandeling, zoals de reglementering vereist. De samenstelling van mineraalwater is stabiel in de tijd. Het gebottelde water is dus strikt hetzelfde als het water uit de bron. Mineraalwater in glazen flessen verdient de voorkeur boven plastic flessen, dat plastic microdeeltjes kan bevatten als de fles niet tegen hitte is beschermd.

Voor volwassenen wordt aanbevolen om gemiddeld 1,5 liter per dag te drinken. Bij zuigelingen en kinderen hangt de hoeveelheid af van de leeftijdsgroep.

Waterbehoeften van zuigelingen en kinderen

Kinderen leren om water te drinken

Kinderen wordt al vaak geleerd verstandig te eten en regelmatig te bewegen, maar voor hydratatie is dat niet altijd het geval. Daarom moet het drinken van voldoende water van jongs af aan worden aangeleerd. Kinderen zijn vaak dol op zoeten drankjes, maar ze moeten leren dat water het beste is en blijft en dat frisdranken met mate moeten worden geconsumeerd. Denk er aan om kinderen voedsel met een hoog watergehalte aan te bieden, zoals bijvoorbeeld watermeloen, komkommer of spinazie. Door de regel "vijf stuks fruit en groenten per dag" te volgen, moet een kind goed gehydrateerd kunnen blijven. Kinderen geven niet altijd te kennen dat ze willen drinken of dorst hebben, wat hen vatbaarder maakt voor uitdroging. Daarom is het belangrijk ze te leren drinken voordat ze dorst hebben.

Water en kinderen: tips om meer te drinken

Wil je kind geen water drinken omdat het niet leuk genoeg is? Gebruik kleine trucjes zoals: • gekleurde/versierde glazen; • ijsblokjes in verschillende vormen; • rietjes; • een schijfje citroen/sinaasappel.

Geen toegang tot water

Bijna een op de drie mensen ter wereld (2,5 miljard mensen) beschikt niet over behoorlijke sanitaire voorzieningen en ongeveer 1 miljard mensen hebben geen toegang tot veilig drinkwater. Kinderen, die het meest kwetsbaar zijn, zijn daar de eerste slachtoffers van. Elke dag sterven 1.450 kinderen aan diarree, de ernstigste ziekte die wordt veroorzaakt door een gebrek aan toegang tot zuiver water en sanitaire voorzieningen. De ziekte verzwakt kinderen aanzienlijk. Het gebrek aan water in arme landen heeft dramatische gevolgen voor het dagelijks leven van kinderen: ze moeten lange afstanden lopen op zoek naar water en hebben geen tijd om naar school te gaan. Watertekort heeft een heel grote invloed op de toekomst van de jongere generaties in arme en ontwikkelingslanden, zoveel is zeker.

De laatste jaren verbruiken de Belgen gemiddeld 90 liter water per dag. Een cijfer dat sinds 2000 afneemt, maar nog steeds bovenaan de wereldlijst staat. Waar slaat die 90 liter op?

• 120 liter voor een bad;
• 60 liter voor een douche;
• 6 tot 12 liter voor het doorspoelen van het toilet;
• 50 liter voor een wasmachine cyclus;
• 12 liter voor de vaatwasser;
• 13 liter per minuut dat de kraan open staat.

Net zoals kinderen lopen ook oudere mensen een groot risico op uitdroging. Boven de 65 jaar voelt iemand later dorst dan een jongvolwassene. Daarom wordt aanbevolen dat senioren gemiddeld 1,7 liter per dag drinken, tegenover 1,5 liter voor jongvolwassenen.

Oudere personen, hoger risico op watertekort

Bij volwassenen (tot 50 jaar) bestaat het lichaam voor 60% uit water. Zodra de grens van 50 jaar is overschreden, daalt dat percentage tot 50%. Dit verschil van 10% kan gevaarlijk zijn voor iemand die niet genoeg drinkt. Met de leeftijd worden de mechanismen voor wateropname en -afgifte van het lichaam minder efficiënt ( plassen, transpireren, ademhaling, enz.) en het dorstgevoel treedt trager op.

Senioren: uitkijken voor uitdroging

Onvoldoende hydratatie leidt tot symptomen als verminderde mentale helderheid, hoofdpijn en vermoeidheid. In ernstige gevallen kan uitdroging zelfs leiden tot ziekenhuisopname. Bij oudere mensen veranderen eetgewoonten en dat geldt nog meer voor mensen die geïsoleerd, moe en depressief zijn. Isolatie en neerslachtigheid hebben bovendien een nefaste invloed op het algemeen welzijn en op goede gewoontes zoals hydratatie.

Hoe uitdroging voorkomen?

Vergeet niet regelmatig te drinken! Medipedia geeft u alvast een paar tips & tricks: • drink voordat je dorst krijgt; • zorg dat u altijd water bij de hand hebt; • kies voor dranken en voedingsmiddelen met een hoog watergehalte: soep, thee, watermeloen, komkommer, spinazie, ijsbergsla, tomaten, enz.; • als je sport: zorg dat je een waterfles bij je hebt om je aan het eind van elke sessie te hydrateren; • als je spijsverteringsproblemen hebt, drink dan veel water.