Lysosomaal zure lipase deficiëntie is een genetische ziekte. Dat wil zeggen dat ze wordt veroorzaakt door een genetische afwijking in het genoom. Het LIPA-gen zorgt voor de aanmaak van het lysosomaal zure lipase enzym. In het geval van lysosomaal zure lipase deficiëntie zijn verschillende mutaties in het LIPA-gen mogelijk. Naargelang van de mutaties maakt het gen helemaal geen normaal werkend lysosomaal zure lipase meer aan, of toch nog een min of meer beperkte hoeveelheid. Verschillende soorten mutaties verklaren waarom de ziekte verschillende vormen kan aannemen, hoewel nog niet is uitgeklaard hoe de ziekte precies in elkaar zit.
Lysosomaal zure lipase deficiëntie is een erfelijke ziekte, die van de ouders aan de kinderen wordt doorgegeven volgens heel specifieke overdrachtsregels.
Geschreven door Michelle Cooreman en gepubliceerd op 02 october 2017. Met medewerking van dr. Ruth De Bruyne, Kindergastro-enteroloog, UZ Gent.
Lysosomaal zure lipase deficiëntie wordt op een autosomaal recessieve manier overgedragen. Autosomaal wil zeggen op niet-geslachtsgebonden genen; het krijgen van de ziekte staat dus los van het geslacht van het kind. Recessief betekent dat het kind twee afwijkende genen moet krijgen (een van elke ouder) om de ziekte te ontwikkelen en dus symptomen te hebben. De ernst van de ziekte hangt voornamelijk af van het soort genetische mutatie.
Niet bij elk kindElke ouder heeft twee LIPA-genen voor het lysosomaal zure lipase enzym en geeft één daarvan door aan elk kind. De verdeling gebeurt willekeurig voor elk kind. Is één ouder drager van de mutatie, dan heeft elk kind 1 kans op 2 om dit gemuteerde gen te krijgen, en dus op zijn beurt drager te zijn, en 1 kans op 2 om geen drager en bijgevolg gezond te zijn.
Zijn beide ouders echter dragers van een mutatie, dan is de kans om een kind te hebben dat drager is van het gemuteerde gen nog altijd 1 op 2, maar de kans om een ziek kind te hebben (met de gemuteerde genen van beide ouders) is 1 op 4. Ze hebben 1 kans op 4 om een ‘gezond kind’ te hebben (met de goede genen van beide ouders).
Ernst van de ziekteDe wijze van overdracht zegt niets over de ernst van de ziekte. Die wordt bepaald door het soort genetische mutatie dat wordt doorgegeven.
Dragers van de ziekte, anders gezegd personen die één afwijkend gen hebben voor het lysosomaal zure lipase enzym, hebben geen symptomen, maar het is echter wel mogelijk dat hun enzymactiviteit lager is dan de gemiddelde waarde.
Geschreven door Michelle Cooreman en gepubliceerd op 02 october 2017. Met medewerking van dr. Ruth De Bruyne, Kindergastro-enteroloog, UZ Gent.
Kinderen die geboren worden met de ziekte van Wolman hebben al vanaf de eerste levensweken acute symptomen. Braken is een van de eerste symptomen, meestal krachti...
Lees verderAls de diagnose van lysosomaal zure lipasedeficiëntie wordt gesteld bij een bepaalde patiënt, is het aangewezen om de andere familieleden te screenen op de ziekte of op dragerschap...
Lees verderIn het eindstadium van levercirrose zal de lever onvoldoende werken (leverfalen) en is levertransplantatie noodzakelijk.
Een andere oplossing bestaat erin om, door transplantatie...
Lees verderDe invloed van een dieet met lage vet- en cholesterolinhoud op de ziekte is beperkt en kan de progressie ervan niet verhinderen.
Bij oudere kinderen en volwassenen kunnen de chol...
Lees verderSinds 2015 is enzymvervangende therapie voor lysosomaal zure lipasedeficiëntie goedgekeurd in de Europese Unie. Alleen is het in België nog wachten op de terugbet...
Lees verderDe enige manier om het onderscheid te maken tussen lysosomaal zure lipase deficiëntie en andere ziekten die dezelfde symptomen geven, is aantonen d...
Lees verderDr. Ruth De Bruyne, kindergastro-enteroloog, UZ Gent
Angst voor het vaccin
Artrose
Chronische bronchitis
Covid-19
Hemofilie
Hoge bloeddruk
Inflammatoire darmziekten (IBD) Inleiding
Longkanker
Lymfomen
Lysosomaal zure lipase deficiëntie
Melanoom
Multipel myeloom
Multiple sclerose
Slapeloosheid
Transplantatie van organen
Wondverzorging