Bipolaire stoornis: welke geneesmiddelen?

Preventieve behandeling met stemmingsstabilisatoren

Stemmingsstabiliserende geneesmiddelen, ook wel thymoregulatoren genoemd, vormen de basis van de behandeling van een bipolaire stoornis. Ze verkleinen de intensiteit van de stemmingswisselingen in beide richtingen: zowel de depressieve toestand als de euforische toestand. Het doel van de behandeling is het cyclische karakter aan te pakken.

Stemmingsstabilisatoren worden vooral voorgeschreven op lange termijn om acute periodes van manie of depressie te voorkomen. Deze geneesmiddelen worden soms ook gebruikt om acute manische fases te behandelen.

Belangrijkste stemmingsstabilisatoren

Er bestaan verschillende soorten stemmingsstabilisatoren. Welk middel het meest geschikt is, verschilt van persoon tot persoon. Wanneer een middel maar weinig resultaat geeft, kan een andere dosis of zelfs een ander product soelaas bieden.

• Lithium blijft de eerste behandelingsoptie voor een bipolaire stoornis. 
De stof kan de nier- en schildklierfunctie aantasten. Een bloedonderzoek en een regelmatige controle van die parameters zijn dan ook vereist.

De juiste dosis verschilt van mens tot mens, en kan alleen worden geëvalueerd door het lithiumgehalte in het bloed te meten. Om de juiste dosering te bekomen, zijn er dus zeer regelmatige bloedtests nodig, zeker omdat men snel aan een toxische dosis van lithium zit. Lithiumintoxicatie (niet te verwarren met bijwerkingen bij niet-toxische dosissen) is mogelijk dodelijk.

• Anti-epileptica zijn de meest gebruikte stemmingsstabilisatoren na lithium.
• Sommige atypische antipsychotica van de nieuwe generatie zijn ook geschikt als stemmingsstabilisator.

Antidepressiva

Antidepressiva zijn geneesmiddelen die worden gebruikt om depressieve symptomen te behandelen. Ze worden vooral gebruikt om de klassieke, unipolaire depressie te behandelen.

Bipolaire depressies zijn vaak resistent tegen een behandeling met antidepressiva. Als ze gebruikt worden voor een bipolaire stoornis, moeten ze gecombineerd worden met een stemmingsstabilisator. Zonder kunnen ze een manische fase uitlokken.

Neuroleptica of antipsychotica

Antipsychotica worden gebruikt om psychotische symptomen (waanideeën, hallucinaties) te verminderen die kunnen voorkomen tijdens ernstige manische of gemengde episodes.

Ze kunnen ook worden voorgeschreven om hun kalmerende eigenschappen (controle van angst en opwinding). Sinds kort weten we dat bepaalde van deze middelen ook stemmingsstabiliserende of zelfs antidepressieve eigenschappen kunnen hebben.