Ik werk als technicus in een ziekenhuis en ken dus de symptomen van hartfalen. Maar toen ze bij mij verschenen, heb ik er geen aandacht aan geschonken. Ze waren nogal onopvallend en banaal en ik kon mijn ding gewoon blijven doen. Ik heb niet de link gelegd met een hartziekte en dus ben ik naar geen enkele arts gegaan.

Zonder dat ik het echt besefte, paste ik mijn activiteiten voortdurend aan en meed ik dingen die te vermoeiend waren. Mijn enkels waren continu gezwollen en uiteindelijk werd mijn kortademigheid ondraaglijk. De diagnose van hartfalen werd gesteld tijdens een spoedopname in het ziekenhuis. Ik was amper 50. Na dat verblijf in het ziekenhuis moest ik stoppen met roken en drinken. Ik heb mijn eetpatroon veranderd en ik ben me beter gaan verzorgen. Maar misschien toch niet goed genoeg. Ik voelde me te jong om al die pillen te nemen. Een tweede ziekenhuisopname heeft me tot inkeer gebracht. Sindsdien neem ik het heel ernstig op. Nu heb ik weer een normaal leven.

Volgens een studie die werd uitgevoerd in samenwerking met de Belgische Cardiologische Liga weet amper één op de vier Belgen wat hartfalen is. Hoe komt het dat deze ziekte zo weinig bekend is?

De belangrijkste reden is dat de eerste symptomen op het eerste gezicht vrij onschuldig zijn en dat er niet meteen een link wordt gelegd met het hart. Die symptomen zijn ademnood, gezwollen voeten en/of onverklaarbare vermoeidheid. Bovendien wordt hartfalen soms verward met de coronaire ziekte, een aandoening die de hartslagaders aantast. Bij hartfalen vervult het hart zijn functie als pomp niet meer naar behoren.

Wat zijn precies de symptomen en de eerste tekenen van hartfalen?

De symptomen van hartfalen zijn erg uiteenlopend: vermoeidheid, kortademigheid bij de minste inspanning, hartkloppingen, gewichtstoename en het ophouden van vocht waardoor de enkels en voeten kunnen opzwellen. Ook al zijn deze symptomen elk afzonderlijk niet echt alarmerend, toch moet dit gesignaleerd moeten worden aan de huisarts. Het kunnen immers de eerste tekenen van een ernstig probleem zijn: hartfalen.

Wat zijn de oorzaken van hartfalen?

Hartfalen wordt vaak ten onrechte gezien als een gevolg van de veroudering van het hart. In feite kan de ziekte op elke leeftijd optreden. De twee meest voorkomende oorzaken zijn de coronaire ziekte en hoge bloeddruk. Maar ook slijtage van een hartklep, de consumptie van  schadelijke stoffen zoals alcohol en drugs, een hartafwijking of bepaalde virale aandoeningen kunnen hartfalen veroorzaken. In België worden elke dag ongeveer veertig nieuwe gevallen van hartfalen vastgesteld.

Zijn er ook risicofactoren die in de gaten moeten worden gehouden?

Aangezien de coronaire ziekte een van de belangrijkste oorzaken is, is het van cruciaal belang dat de risicofactoren worden aangepakt. Die factoren zijn roken, alcohol, een onevenwichtige voeding en gebrek aan beweging.

Waarom is het belangrijk dat de ziekte zo snel mogelijk wordt vastgesteld en behandeld?

Hartfalen is een chronische en progressieve ziekte. Als ze niet behandeld wordt, verslechtert ze en heeft ze een dramatische impact op de levenskwaliteit en de levensverwachting van de patiënt. Maar als er tijdig wordt ingegrepen, kan de ziekte worden behandeld en gestabiliseerd waardoor de patiënt langer leeft en een veel betere levenskwaliteit heeft. Daarom is het belangrijk dat het grote publiek goed geïnformeerd wordt over deze ziekte en waakzaam blijft!

Ik had al jaren een te hoge bloeddruk. Als werfleider had namelijk behoorlijk wat stress. Rond mijn vijfenvijftigste kreeg ik een angina pectoris, vijf jaar later mijn eerste hartinfarct. Toch ging ik weer aan het werk zodra het kon. Toen ik wat later herviel, hebben ze de diagnose van hartfalen gesteld. Ik was te ver gegaan: mijn hart was moe. En ik ook. Ik begon geneesmiddelen te nemen, wat me enorm heeft geholpen. Ik heb nu een implanteerbare defibrillator, waardoor ik me veel beter voel. En ik ben nu met pensioen.