Begrijpen

Er bestaan geen goed gedefinieerde risicofactoren voor het ontstaan van multipel myeloom. Het zou kunnen dat erfelijkheid, blootstelling aan bepaalde stralingen, toxische chemische producten of bepaalde virussen een rol spelen bij de ontwikkeling van de kanker, maar dat is nog niet formeel bevestigd.

Multipel myeloom ontstaat gemiddeld op 65-jarige leeftijd. De ziekte komt zelden voor bij personen jonger dan 40 jaar. Mannen lopen proportioneel gezien meer kans om de ziekte te krijgen dan vrouwen.

Myeloom is een relatief zeldzame ziekte. Elk jaar krijgen in België ongeveer 700 personen de diagnose.

Het beenmerg is het zachte en sponsachtige weefsel dat zich in bepaalde botten van ons skelet bevindt.

Beenmerg is aanwezig in de holte van de botten van de wervels, de schedel, het bekken, de borstholte en de zone rond de schouders en de heupen.

Het is als het ware de 'fabriek' die de belangrijkste bloedcellen produceert, namelijk:

• bloedplaatjes, die een cruciale rol spelen in het stollingsproces,
• rode bloedcellen, die de zuurstof van de longen naar al onze cellen vervoeren,
• witte bloedcellen, die ons organisme onder meer helpen infecties te bestrijden.

Er bestaan verschillende soorten witte bloedcellen. Een van deze soorten zijn de plasmacellen, die het vertrekpunt vormen van myeloom.

De rol van plasmacellen

Plasmacellen zijn een soort witte bloedcellen. Ze zijn belangrijk voor de verdediging van ons lichaam tegen externe aanvallen. 

Wanneer externe substanties (virussen, bacteriën, toxines...) ons organisme binnendringen en door ons immuunsysteem herkend worden, komen de plasmacellen in actie om ze te neutraliseren. Deze ongewenste gasten worden herkend aan hun 'antigenen'. Plasmacellen produceren immunoglobulinen (antilichamen), die zich vastzetten op de antigenen van deze kiemen om ze te vernietigen.

Multipel myeloom, ook wel de ziekte van Kahler genoemd, is een beenmergkanker.

In normale omstandigheden produceren de plasmacellen een groot aantal verschillende immunoglobinen, die ons in staat stellen om infecties te bestrijden.  Bij multipel myeloom vermenigvuldigen abnormaal geworden plasmacellen zich op ongecontroleerde wijze door cloning. De 'kwaadaardige' plasmacellen (kankercellen of myeloomcellen) produceren op hun beurt identieke abnormale immunoglobinen, die niet in staat zijn om infecties te bestrijden.

De immunoglobinen worden 'monoklonale eiwitten', 'M-eiwitten' of 'paraproteïnen' genoemd. Ze komen in abnormaal grote hoeveelheden voor in het bloed en/of de urine en ontwikkelen zich ten koste van de normale immunoglobulinen.  Het verzwakte immuunsysteem is dan niet in staat om te vechten tegen de wildgroei van kankercellen. 

Deze kwaadaardige plasmacellen zijn meestal ook terug te vinden in het beenmerg van verschillende botten. Daarom spreken we van 'multipel' myeloom.