Aantasting van organen bij hartfalen

Bij hartfalen probeert het hart zijn verminderde werking te compenseren. Het doet aan ‘remodeling’, waardoor het gaat vervormen en het volume uiteindelijk vergroot. Die hartverwijding veroorzaakt op haar beurt complicaties. Ook de hartslag kan versnellen en onregelmatig worden.

De spieren worden minder van bloed voorzien. Ze krijgen daardoor niet de zuurstof die ze nodig hebben, en raken sneller vermoeid. Dat verklaart gedeeltelijk waarom mensen met hartfalen zo weinig inspanningen aankunnen. Als de spieren niet regelmatig werken, verzwakken ze ook. “Hoe minder iemand doet, hoe minder hij kan” is een veel gehoorde uitspraak.

Bij hartfalen is er ook minder doorstroming van de nieren en filteren die het bloed niet meer naar behoren. Dat kan leiden tot nierinsufficiëntie. Het lichaam kan dan de afvalstoffen en het overtollige vocht niet meer afvoeren.

Zwelling van de longvaten leidt tot kortademigheid. Eerst bij zware inspanningen, daarna ook bij lichtere inspanningen. In ergere gevallen kan er zich in de longen vocht ophopen en ontstaat er een longoedeem. De ademnood wordt dan extreem en gaat gepaard met angst, zweten, hoesten en bloed spuwen.

Door de tragere terugstroom van het bloed naar het hart zetten de aders in de hals uit. De lever neemt toe in volume en wordt pijnlijk. Er hoopt zich vocht op in de buikholte en de buik zwelt op (ascites).

Als reactie op het hartfalen houdt het lichaam water en zout op. Door die vochtophoping kunnen de voeten en enkels opzwellen. Eerst verloopt de opzwelling nog zacht, daarna hard en pijnlijk als die chronisch wordt. De vochtophoping kan ook gewichtstoename veroorzaken, soms op korte tijd. Als het vocht weer in de bloedbaan terechtkomt, moet het hart harder werken.

Liggen kan soms lastig zijn. In die houding kan er makkelijker vocht in de longen lopen, wat zware ademnood of plasdrang kan veroorzaken. Ook anorexia, misselijkheid, slaap- en concentratiestoornissen zijn onder meer mogelijk.